Gần 10 giờ ngày 3-12, TAND Cấp cao tại TP HCM bắt đầu tuyên án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan, cựu Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 47 đồng phạm.
Bà Trương Mỹ Lan: "Các anh ở Ngân hàng Nhà nước đã trấn an tôi an tâm"
HÀ NỘI (Sputnik) - Sáng 11/3, TAND TP HCM bắt đầu xét hỏi bà Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) về các hành vi sai phạm tại Vạn Thịnh Phát và SCB.
Trả lời thẩm vấn, bà Trương Mỹ Lan cho rằng cáo trạng không đúng hành vi của bà. Bà Lan phủ nhận nội dung không có vị trí nhưng nắm 91% cổ phần SCB. Bà Lan cho rằng trong quá trình điều tra, có lúc bà khai đúng, có phần khai chưa đúng và bà chưa bao giờ xác nhận nắm giữ 90%
Bà Lan cho rằng chỉ sở hữu 5% cổ phần của SCB, còn lại là của người thân, bạn bè trong và ngoài nước.
Theo chủ tọa, cáo trạng không nói "bị cáo khai nhận sở hữu 91,5% cổ phần SCB" mà cáo trạng đã căn cứ vào tài liệu, chứng cứ thu thập được, xác định bị cáo sở hữu từng đó. Tuy nhiên, bà Lan vẫn cho rằng chỉ có hơn 4,9%, sau này (năm 2022) có thêm hai con gái của bà sở hữu mỗi người 5%, bạn bè nước ngoài 30% và bạn bè trong nước hơn 30%.
"Bà giải thích thế nào về việc tất cả những người nắm cổ phần về mặt pháp lý đều xác nhận là đứng tên giùm Trương Mỹ Lan?".
Bà Lan cho rằng "những người đang quản lý cổ phần họ không biết mặt tôi”. Những người đứng tên này không có việc làm thì được Tạ Chiêu Trung nhờ đứng tên vì người nước ngoài không thể đứng tên góp vốn được. Bạn bè tôi là Việt kiều Canada, Việt kiều Úc, Việt kiều Mỹ. Bạn bè thấy tôi nên tin tưởng.
thì tôi bảo lãnh chứ không phải của tôi.
"Không phải biết Trương Mỹ Lan mới là đứng giùm Trương Mỹ Lan. Những người đứng tên cổ phần đều khai đứng tên cho Trương Mỹ Lan", chủ tọa chất vấn.
"Xin hội đồng xét xử cho tôi nói về cổ đông nước ngoài. Những người này trước đây chỉ vào giúp SCB thôi, không có mục đích gì khác, lúc đầu tôi ra sức thuyết phục họ, giờ làm sao tôi nhớ nổi hết là nhà đầu tư nào, công ty nào… Trước khi hợp nhất 3 ngân hàng vào ngày 1/1/2012, tôi được động viên từ một số lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nhờ tôi kêu gọi cổ đông 3 ngân hàng đừng quậy phá, vì 3 ngân hàng khác nhau, lãnh đạo khác nhau, nhờ tôi bằng mọi giá phải kêu họ tiếp tục hợp nhất. Tiếp theo Ngân hàng Nhà nước nhờ tôi phải đi kêu gọi bạn bè đầu tư, để làm sao phải nắm số cổ phần trên 65%, nhóm này góp tiếng nói cùng bị cáo để hợp nhất thành công. Lúc đầu tôi từ chối nhiều lần vì tôi không có nghiệp vụ ngân hàng, các anh ở Ngân hàng Nhà nước đã trấn an tôi an tâm, vì tôi có tiếng nói, uy tín với các cổ đông”, bà Lan nói.
Bà Lan nói được yêu cầu nhóm bạn bè phải chiếm trên 65% cổ phần và phải kêu gọi
thì mới dễ thành công. Đồng thời, bà cũng được yêu cầu cho mượn tài sản đưa vào cơ cấu ngân hàng.
“Tôi rất là buồn vì không nghĩ tôi có ngày hôm nay", bị cáo Trương Mỹ Lan khóc.
Không đồng tình với cách giải thích của bà Lan, chủ tọa cho rằng:
"Không có một công thức nào là phải biết Trương Mỹ Lan là ai mới đứng tên giúp được. Những người này đều khẳng định đứng giúp bị cáo, còn các cổ đông nước ngoài này có phải đứng tên cổ phần của bị cáo hay không tòa sẽ đánh giá".
Chủ tọa hỏi bị cáo suy nghĩ gì về việc tất cả các bị cáo tại phiên tòa đều khai làm theo chỉ đạo của
, kể cả các bị cáo làm trong cơ quan thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước?
Bà Lan cho rằng các bị cáo khác khai không đúng.
"Hôm trước, ông Nguyễn Văn Thùy (phó trưởng ban kiểm tra, giám sát nội bộ Agribank (nguyên phó trưởng ban giám sát tổng hợp, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia) nói rất rõ đến hôm đọc cáo trạng mới biết. Cậu ấy có biết mặt tôi đâu mà nói chỉ đạo", bà Lan nói.
Bà Lan cũng khẳng định nếu thân tín, thì không thể làm vài tháng, một năm rồi nghỉ.
Về cáo buộc đưa người thân tín vào SCB nắm giữ các chức vụ quan trọng, bà Lan khẳng định những người ở SCB không phải thân tín của mình.
"Tất cả người ở SCB đều không phải người thân tín của tôi, nếu thân tín của tôi thì không thể làm mấy tháng một năm rồi nghỉ, kể cả bà Nguyễn Thị Thu Sương, Lê Khánh Hiền, Võ Tấn Hoàng Văn. Võ Tấn Hoàng Văn là tổng giám đốc một năm gặp tôi không được bao nhiêu lần, một Tổng giám đốc SCB tại sao không dám nói sự thật", bà Lan nói.
TP HCMVKS giữ nguyên quan điểm xác định số tiền chiếm đoạt và tội danh đối với bà Trương Mỹ Lan như bản án sơ thẩm, tiếp tục đề nghị HĐXX tuyên án tử hình về tội Tham ô tài sản.
TP HCMChủ tịch Vạn Thịnh Phát cho biết 6.095 tỷ đồng chuyển cho hai công ty thuộc tập đoàn của "Chúa đảo Tuần Châu" là tiền của cá nhân bà, không phải của SCB như án sơ thẩm nêu.
Trong 10 phút tự bào chữa, bà Đỗ Thị Nhàn nói đã cống hiến tận lực cho ngành ngân hàng gần 30 năm, nhưng đã mất hết vì sai phạm nhận 5,2 triệu USD của SCB.
TP HCMBào chữa cho cựu tổng giám đốc SCB, luật sư cho rằng tài sản "khủng" bị kê biên, thu giữ trong vụ án cần để cơ quan thi hành án xử lý, còn giao cho SCB sẽ không khách quan.
TP HCMBà Trương Mỹ Lan cho rằng vừa được tiếp cận tài liệu mới, phát hiện bị buộc trách nhiệm đối với các khoản vay 125.000 tỷ đồng của khách hàng tại SCB, từ trước khi bà tham gia tái cơ cấu.
TP HCMBào chữa cho bà Trương Mỹ Lan, luật sư nói "có 2 điều cầu mong" là VKS thay đổi quan điểm đề nghị và HĐXX chấp nhận thỉnh cầu của thân chủ - cho bà cơ hội được sống, để khắc phục hậu quả.
TP HCMKhi VKS kết thúc phần luận tội và đề nghị y án tử hình, bà Trương Mỹ Lan xin tòa được trình bày với giọng mất bình tĩnh, nói "đang bấn loạn tinh thần".
TP HCMVKS đề nghị giảm hình phạt cho ông Nguyễn Cao Trí, Chủ tịch tập đoàn Capella; Chu Lập Cơ; Trương Huệ Vân (chồng và cháu bà Lan) cùng nhiều người.
VKS ghi nhận bà Trương Mỹ Lan có nhiều tình tiết mới nên đề nghị giảm hình phạt tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, song không giảm án tử hình đối với 2 tội còn lại.
TP HCMVKS dự kiến nêu quan điểm giải quyết đơn xin giảm án tử hình của bà Trương Mỹ Lan và nhiều nội dung khác, song bất ngờ quay lại phần thẩm vấn.
TP HCMBà Trương Mỹ Lan nhiều lần đề nghị tòa chuyển Bộ Công an điều tra số tiền hơn 2.000 tỷ đồng SCB và bà đã chuyển để mua dự án trên khu đất "vàng" nhưng đối tác phủ nhận.
Bà Trương Mỹ Lan nói bằng mọi giá sẽ trả NHNN khoản tiền cho SCB vay đặc biệt để duy trì hoạt động, song xin tòa xem xét lại số tiền phải chịu trách nhiệm bồi thường trong vụ án.
Luật sư của bà Trương Mỹ Lan cho biết Công ty Quốc Cường Gia Lai đã đồng ý trả cho thân chủ mình 2.882 tỷ đồng, như tòa sơ thẩm đã tuyên liên quan chuyển nhượng dự án ở Nhà Bè.
Quá trình xét xử đại án Vạn Thịnh Phát không chỉ dần làm sáng tỏ bản chất vụ án, hành vi, thủ đoạn của các bị cáo, mà còn lộ diện khối tài sản "kếch xù" của bà Trương Mỹ Lan.
Theo cáo trạng, quá trình điều tra và truy tố, cơ quan tiến hành tố tụng đã thu giữ, phong tỏa một lượng lớn tiền, tài khoản ngân hàng, sổ tiết kiệm của bà Lan, các cổ phần tại SCB và những công ty liên quan tới bà Lan như: Công ty CP Vận tải Hàng không Miền Nam, Công ty CP đầu tư Satsco Miền Bắc, Công ty CP địa ốc Đông Á… 1.237 bất động sản liên quan trực tiếp đến vị Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng bị kê biên.
Cơ quan tố tụng còn kê biên 8 bất động sản của Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh tại Quảng Ninh liên quan đến thỏa thuận hợp tác của bà Trương Mỹ Lan với Tập đoàn Tuần Châu, Quảng Ninh.
Bị cáo Trương Mỹ Lan (Ảnh: Hải Long).
Liên quan việc này, tại tòa, bà Trương Mỹ Lan cho rằng bà Phạm Thị Lan Phương là người phụ trách dự án làm việc với Tập đoàn Tuần Châu.
Theo bà Lan, tiền được bà đưa cho ông Tuyển Tuần Châu (ông Đào Hồng Tuyển) trong suốt nhiều năm mà không có giấy tờ gì.
"Chị Phương đang bị phù não đi Úc nên tài liệu cũng không bàn giao lại, những vấn đề liên quan tôi cũng không nhớ rõ chi tiết. Công ty Tuần Châu cho SCB mượn tài sản, cụ thể thế nào bị cáo không rõ, bị cáo chỉ biết SCB đang cơ cấu liên tục, luôn thiếu tài sản, còn việc cơ cấu thế nào thì không rõ, việc này có thể Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó Tổng giám đốc Ngân hàng SCB) và Trương Khánh Hoàng (cựu Quyền Tổng giám đốc SCB) biết", bị cáo Lan nói.
Bên cạnh đó, 22 tài sản là phương tiện gồm 1 du thuyền, 2 tàu, 19 ô tô của bà Trương Mỹ Lan và Trương Huệ Vân cũng bị kê biên trong quá trình điều tra.
Tại tòa, bà Trương Mỹ Lan khai tòa nhà mà con gái Chu Duyệt Phấn đang rao bán 1 tỷ USD để khắc phục thiệt hại là tòa Capital Place 29 Liễu Giai (Hà Nội). Bà Lan cho rằng tòa nhà này được mua với giá 700 triệu USD chưa tính chi phí khác.
"Bán bên nước ngoài mới nhiều tiền, nhưng người ta yêu cầu phải xác minh không liên quan vụ án", bị cáo nói thêm.
HĐXX nói nếu bà Lan biết ai mua với giá đó có thể đề nghị lên để xem xét tạo điều kiện nhằm góp phần khắc phục hậu quả. Bà Lan cũng cam kết nếu bán được tòa nhà sẽ tự nguyện dùng phần còn lại sau khi trả nợ để khắc phục.
Bị cáo Trương Huệ Vân (Ảnh: Hải Long).
Bị cáo Trương Mỹ Lan cũng khai gia đình bà còn sở hữu 73,4% cổ phần khách sạn Daewoo ở Hà Nội. Theo bà Lan, tài sản này không thể bán được do vướng về pháp lý vì đã được dùng để phát hành trái phiếu trước đó.
Ngoài ra, bà Trương Mỹ Lan cũng xác nhận đang có cổ phần tại công ty bảo hiểm nước ngoài (thuộc sở hữu của một tỷ phú Hong Kong), trị giá cổ phần lúc mua khoảng 920 tỷ đồng, hiện đã tăng lên nhiều lần nên đề nghị xem xét lại giá cổ phần để thu hồi, khắc phục.
Trong phần tự bào chữa, Chủ tịch Vạn Thịnh Phát cũng trình bày tòa nhà số 19 Nguyễn Huệ, quận 1 đứng tên con gái của bà thời gian qua cho Ngân hàng SCB thuê làm trụ sở. Bà đề nghị HĐXX xem xét giải tỏa kê biên cho bà.
Trong khối tài sản này, bà Lan xin được giữ lại một bất động sản duy nhất, đó là biệt thự cổ số 110-112 Võ Văn Tần (quận 3, TPHCM). Theo bị cáo, đây là biệt thự do mẹ bà mua với giá 700 tỷ đồng. Trước khi bà bị bắt, căn biệt thự này đang được tu sửa. Tuy nhiên, việc trùng tu này phải tạm dừng từ tháng 10/2022.
"Xin HĐXX đừng kê biên nhà đó vì không mua bán được mà phải bảo tồn. Đó là di tích của Việt Nam", bị cáo Lan đề nghị cơ quan tố tụng giao lại cho gia đình để tiếp tục sửa chữa.
Ngoài ra, trong phiên tòa này, bà Lan còn được bị cáo Nguyễn Cao Trí cam kết trả đủ số tiền 1.000 tỷ đồng đã chiếm đoạt. 300 tỷ đồng mà bà Lan đưa cho bị cáo Tạ Hùng Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty cổ phần Greenhill Village) cũng đã được nộp lại vào tài khoản tạm giữ của cơ quan điều tra.
Trong phần luận tội, bà Trương Mỹ Lan bị cơ quan công tố đề nghị tuyên hình phạt tử hình về 3 tội danh, buộc bị cáo phải bồi thường 677.000 tỷ đồng kèm lãi phát sinh cho Ngân hàng SCB.